|
Pałac w Płakowicach
Autor:
Thor°,
Data dodania: 2005-12-26 21:40:26,
Aktualizacja: 2016-03-21 16:53:24,
Odsłon: 5423
|
|
Zarys historii
|
Płakowice, od 1 stycznia 2000 r. włączone w obszar administracyjny Lwówka Śląskiego, istniały jako wieś już na początku XIII w. Dzieliły się już wtedy na dwie części. Dolna należała m.in. do joannitów, a potem do rodziny von Rauβendorf. Tutaj znajdował się też, nie istniejący już średniowieczny zamek zbudowany przez joannitów. Górna część od 1475 r. należała do rodziny von Talkenberg.
W 1501 r. Christoph von Talkenberg ożenił się z córką Günzela von Rauβendorf. Z małżeństwa tego narodził się późniejszy inicjator budowy płakowickiego pałacu – Rampold von Talkenberg.
Warto zaznaczyć, że Christoph był wówczas właścicielem dworu w Rząsinach oraz położonego obok zrujnowanego zamku Podskale. Tenże został wysadzony w powietrze w 1476 (lub 1479 r.) przez wojska króla Macieja Korwina oraz mieszczan sześciu miast łużyckich i Lwówka. Przyczyną było uprawianie zbójeckiego rzemiosła przez ojca Christopha a dziadka Rampolda – Bernarda von Talkenberg.
Pałac w Płakowicach został wzniesiony w latach 1550 – 1563 przez wspomnianego Rampolda, prawdopodobnie według projektu Franciszka Parra. Niegdyś trójskrzydłowy, w późniejszych czasach uzyskał zamknięty dziedziniec w wyniku budowy od strony wschodniej muru kurtynowego.
Bramę wjazdową na dziedziniec ozdobiono pięknym portalem o wysokości sięgającej II piętra. W narożnikach umieszczono medaliony przedstawiające Rampolda von Talkenberg i jego żonę. W części centralnej znajduje się podwójny fryz heraldyczny z kartuszami rodów von Talkenberg, von Rechberg, von Hochberg, von Liebenthal, von Rauβendorf, von Lest, von Zedlitz i von Reibnitz.
W zwieńczeniu portalu ulokowano okno, a po jego obu stronach wstęgi z inskrypcjami.
Po lewej :
Anno 1550 Jor habe ich Rampold von Talkenberg vom Talkenstein und Plagwitz
Durch die Gnade Gottes dieses Haus zu erbauen angefangen
(W roku 1550 ja Rampold von Talkenberg z Podskala i Płakowic z łaską bożą
ten pałac zacząłem budować)
|
Po prawej :
Derr Herr segne und behüte uns, der Herr erleuchte sein Angesicht über uns,
und sey uns gnädig; - der Herr erleuchte sein Angesicht über uns,
und gebeuns seinen Frieden.
(Panie błogosław nas i uchowaj nas,
Panie bądź miłościwy i niech Twoje oblicze czuwa nad nami
i daje nam Twój pokój)
|
(teks niemiecki za R.M. łuczyńskim, tłumaczenie za J.A. Bossowskim)
Na przełomie XV i XVI w. Płakowice stały się własnością rodu von Schaffgotsch, jako że Magdalena von Talkenberg, ostatnia przedstawicielka rodu, wyszła za Caspara von Schaffgotsch i wniosła mu majątek w wianie.
W XVIII w. właścicielem dóbr był baron Otto von Hochberg, a na początku XIX w. adiutant króla pruskiego, generał August Ludwig Ferdinand hrabia von Nostitz – Rieneck.
Należy wspomnieć, że był on również właścicielem nieistniejącego już pałacu w pobliskiej Sobocie.
23 kwietnia 1824 r. generał sprzedał pałac wraz z majątkiem rejencji legnickiej, która utworzyła tu zakład dla umysłowo chorych. Funkcjonował on do 15 lutego 1945 r., będąc filią zakładu w Bolesławcu.
Na potrzeby zakładu pałac, a zwłaszcza jego wnętrza zostały znacznie przebudowane w XIX w.
M.in. duże pomieszczenia głównego skrzydła zostały przedzielone ściankami działowymi, wymieniono obramienia okienne, a sień wjazdowa została przedzielona.
Najczarniejsza karta w historii pałacu została zapisana podczas II wojny światowej. W placówce Niemcy dokonywali na chorych eutanazji. Powstało wówczas nawet krematorium. Zbudowano także specjalny pawilon, w którym „leczono” przeciwników Hitlera.
Po zakończeniu wojny w części pomieszczeń zakładu umieszczono Państwowy Ośrodek Wychowawczy. Sam pałac początkowo stał pusty, potem mieszkała tu młodzież z organizacji Służba Polsce.
W 1951 r. zakwaterowano w nim młodzież z Grecji i Macedonii, a w latach 1953 – 1959 sieroty wojny koreańskiej.
W kolejnych latach w pałacu i sąsiednich zabudowaniach mieściła się jednostka wojskowa – batalion wojsk Obrony Terytorialnej Kraju. Po wyprowadzeniu się wojska i pozostawieniu niezabezpieczonego obiektu, pałac ulegał powolnej dewastacji.
Od listopada 1992 r. teren stał się własnością Kościoła Babtystów, który remontuje pałac i urządza w nim obozy rehabilitacyjne, odwykowe i religijne. Głównym animatorem działalności jest przybyły wraz z żoną z Australii pastor Ken Herweynen, twórca fundacji Chrześcijańskiej Misji Charytatywnej ELIM.
Źródła :
1. R.M. łuczyński – artykuł „Renesansowa rezydencja nad Bobrem”. Miesięcznik SUDETY, nr 6/51/ czerwiec 2005.
2. J.A. Bossowski – „Płakowicki wawel”. Wydawnictwo „CMYK-ART”. Częstochowa 2002.
3. R.M. łuczyński – „Zamki i pałace Dolnego Śląska - Sudety i Przedgórze Sudeckie”. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej. Wrocław 1997.
|
zdjęcia : thor, bonczek/hydroforgroup/, stemac
opracowanie : thor / www.wroclaw.dolny.slask.pl
|
